6 Haziran 2008 Cuma

Azerbaycanlı güzel insan Doktor, Yazar İldeniz Kurtulan anısına

1994-95 yıllarında tanıdığım, Türkiye'de yaşayan Azerbaycanlılardan, Azerbaycanlılığıyla gurur duyan, kalbi her zaman Azerbaycan için döğünen, Azerbaycan Edebiyatının Türkiye'de tanınmasında büyük emeği olan, insanperver, gerçek hekim, yazar, İldeniz Kurtulan ağabeyimizin vefatını 27 Mayıs 2008 tarihinde öğrendim. O günden beri onun anısına, onu tanıtacak bir site oluşturmayı düşünüyordum.
Bu gün hazırlaya biliyorum ancak bu siteyi ( 6.6.2008)
İldeniz beyi, ilk defa Güney Azerbaycanlı çocuk hikayeleri yazarı, Semet Behrengi'nin eserlerini Türkiye Türkçesine çevirisiyle tanıdım. Semet Behrengi'yi Türkiye'de tanıtan bu büyük insanı tanımak istiyordum. o günlerde küçük bir araştırma yapınca, başka Azerbaycanlı yazarların da eserlerini Türkiye Türkçesine çevirdiğini gördüm.
1995-1996 yılları arasında, Azerbaycan Dostluk ve Kültür Derneğinin başkanlığını yaptığım dönemde, düzenlediğimiz bir toplantıda, Türkiye'de, Azerbaycan Kültürünün tanıtılmasına emeği geçen insanlara teşekkür belgeleri verecektik. Kimlere verelim diye düşünürken, ilk önce aklımıza İldeniz bey geldi. Telefonunu temin edip aradım. Toplantımızdan bahsettim. Kendisine teşekkür belgesi vermek istediğimizi söyledim. Novruz Bayramı nedeniyle yaptığımız ve Konak Grand Restorant'ta gerçekleşen gecemize İldeniz Bey geldi. Kendisine teşekkür belgesi verdik. Bu vesile ile de kendisiyle tanıştım.
2. defa'da, Bakı'da yapılan 1. Dünya Azerbaycanlılar Kurultayında karşılaştım kendisiyle.
Daha sonra görüşemedik. Her zaman aklımda olan dostumuzun telefonunu, bilgisayarımda meydana gelen bir arıza nedeniyle kaybettim. Yıllar sonra, geçen ay, İstanbul Tabip odasını, İldeniz beyin telefonunu öğrenmek için aradığımda, vefat ettiğini öğrendim.

Türkiye'de yaşayan ve Türk vatandaşı olan, Azerbaycan Türkleri içinde önemli bir yeri olan, İldeniz Kurtulan beyi tanımak, onun çevirilerini okumak, onu anmak, her Azerbaycanlının boynunun borcudur.

Onu, 10 yıla yakın basında çıkan haberlerden takip ettim. Basında yer alan haberlerin çoğu, onun Kasımpaşa'da yoksul insanları parasız tedavi ettiğiyle ilgiliydi.
İldeniz bey, hem yiğit bir Azerbaycan oğlu, hem yüreği insan sevgisiyle dolu bir hekim, hemde Farsça, Azerbaycan Türkçesi ve Türkiye Türkçe'sini çok iyi bilen bir yazardı.
Onun tercümelerini yaptığı, Semet Behrenginin çocuk klasiklerini, her Azerbaycanlı temin etmeli , okumalı ve çocuklarına okutturmalıdır.
Yine onun tercümesini yaptığı, Anar'ın, 5 katlı evin 6. katı, Elçin Efendiyev'in Mahmut ile Meryem adlı, Şuşa'ya Sis çöktü, adlı eserlerini bütün Türkiye Azerbaycanlıların okumasını tavsiye ediyorum.
Yine İldeniz beyin, kendi hayatını konu alan Amcam Hamlet adlı romanını hepimiz okumalıyız.

İldeniz beyin ne zaman vefat ettiğini öğrenemedim.
Doktor, Yazar, Azerbaycan oğlu, İldeniz Kurtulan beyin, önünde saygı ile eğiliyorum.

Av. Cemal MEHMETHANOĞLU


(internetten aldığım Dr İldeniz Kurtulan bey ile ilgili bir yazı)
1932'de Güney Azerbaycan'ın Enzeli kentinde doğdu. İstanbul Tıp Fakültesi'ni bitirdi ve Uzun yıllar İstanbul Kasımpaşa'da doktorluk yaptı. Farsça'dan ve Azerbaycan dilinden çok sayıda yapıtı Türkçe'ye aktaran İldeniz Kurtulan'ın çeviri yapıtları arasında Güney Azerbaycanlı Semed Behrengi'nin çocuk öykülerinin yanı sıra Anar'dan Ak Liman, Beş Katlı Binanın Altıncı Katı ve Seçilmiş Öyküleri ile Elçin'den Mahmud ve Meryem, Celil Memedguluzade'den Danabaş Köyünün Öyküsü ve Süleyman Rahimov'dan Aynalı da bulunmaktadır.



İldeniz beyin başka bir kitabıyla ilgili internette yer alan başka bir yazı.


Kurtalan'da Doktor Olmak
İldeniz KurtulanEverest Yayınları / Türkçe Edebiyat Dizisi

Doktorluğun kutsal bir haleyle sarıldığı, maddi gücü olmayan insanlara sağlık hizmeti götürmenin parayla ölçülmediği, bu yüzden sağlık hizmetlerinin sosyalleştirilmesinin anlamlı bir çabaya dönüşebildiği günlerdi. Bu düşünceye gönül vermiş binlerce genç hekimdiler. Doğanın ve hayat şartlarının en elverişsiz koşullarında sıradan insanlara yardım elini uzatmaktan; onların çaresizliklerine ortak olmaktan; parasızlık, ilaçsızlık, cehalet gibi dertlerin yarattığı acılarını paylaşmaktan başka bir istekleri yoktu. Hepsi, idealleriyle hareket eden, coşkulu, özverili, gözünü budaktan sakınmayan, içleri insan ve ülke sevgisiyle dolu doktorlardı. Bunun için bazıları ciddi bedeller ödediler, ağır sıkıntılara katlandılar, ailelerinden ve çocuklarından ayrı yaşadılar, ama yılmadılar, bütün güçleriyle kendilerine biçilen rolü yerine getirmeye çabaladılar. Sonuç pek de başarılı olmadı, ama alınları açık, kalpleri temiz, vicdanları huzurlu insanlar oldular, çünkü halka çıkar gözetmeden hizmet etmenin yüce sayıldığı günlerdi... Okurların Amcam Hamlet romanıyla tanıdığı İldeniz Kurtulan, kırk yedi saatlik “Kurtalan Ekspresi” yolculuğunda girdiği zaman tünelinde, bize o günlerin ateşli, genç, delifişek insanlarını anlatıyor..

2 yorum:

Oktay Kurtulan dedi ki...

güzel bir çalışma olmuş.. kendisini 18 Nisan 2007 de kaybettik...

ezgi umut dedi ki...

Dun bu degerli dktor ildeniz Kurtulan Bey'in çevirisi Anar'in Bir Fırsat Bulsam romanini okudum. Facebook sayfamda kitabin kapağıni payĺaşip romanin ve çevitisinin guzelligi üzerine bir iki satir yazacakken bakayım Ildeniz Bey kimdir diye araştirinca bu bloga ulaştım. Kendisine Allah'tan rahmrt sevenlerine yakinlarina da sabir dilerim. Çok üzüldüm. Çok guzel arı bir dili olan bu değerli kultur insani ve edebiyatçinin çevirilerini ve kendi romanlarini bulup pkuyacağım. Blogu yapan kisiye de tesekkurler.